INAUGURACJA OBCHODÓW 100-LECIA POLSKIEGO FILMU
22 października 2008 roku zainaugurowano obchody 100-lecia polskiego filmu. Rozpoczął się zorganizowany przez Filmotekę Narodową przegląd najstarszych filmów i odbył się wernisaż wystawy poświęconej kinu okresu wielkiego niemowy.
Między 22 a 26 października 2008 roku odbył się przegląd filmów niemych realizowanych w latach 1908 - 1929. Zaprezentujemy zarówno ocalałe fragmenty najstarszych kopii jakie przechowujemy w zbiorach Filmoteki jak i te, które zostały odnalezione po latach poszukiwań. Można było także obejrzeć dokumentalne zapisy ówczesnej rzeczywistości, a także filmiki reklamowe z tego okresu.
22 października obchody zainaugurowane zostały projekcją filmu MOGIŁA NIEZNANEGO ŻOŁNIERZA w reżyserii Ryszarda Ordyńskiego z 1927. Muzykę do filmu specjalnie na tę okazję skomponował Rafał Rozmus. Utwór pod dyrekcją kompozytora wykonała trzynastoosobowa orkiestra kameralna w składzie: Beata Dąbrowska - flet, Aleksandra Barańska - obój, Aleksander Mazurek, Grzegorz Choleiński, Dominika Kołszut, Katarzyna Kostrzewa - skrzypce I, Anna Bielak, Tomasz Kusiak, Renaldo Wójtowicz - skrzypce II, Justyna Żukowska, Teresa Szela - altówki, Iwona Godzik - wiolonczela, Robert Brzozowski - kontrabas, Rafał Rozmus - pianino.
Wcześniej odbył się pierwszy publiczny pokaz Pruskiej kultury. Film został odkryty przez profesorów: Małgorzatę i Marka Hendrykowskich w 2000 roku w archiwum filmowym w Bois d’Arcy pod Paryżem. Datowany jest na przełom roku 1907/08 lub początek 1908 r. Kopia trafiła do zbiorów Filmoteki Narodowej. Film trwa 8 minut i jak donosił Kurier Warszawski z 1908 roku - obrazuje „sceny z życia Polaków poznańskich w walce z niemczyzną”. Pokazana została także zabawna burleska ANTOSIA ZGUBIŁ GORSET – film wprawdzie zrealizowany w Rosji w 1916 r., ale kontynuujący serię Antosiowych przygód i dający tym samym wyobrażenie o „Antosiu” pierwszym. W głównej roli oczywiście Antoni Fertner, który tę postać wykreował, zdobywając jednocześnie popularność, o jakiej - jako aktor teatralny - mógł jedynie marzyć.
Wszystkie projekcje odbywały się z muzyką na żywo, a wśród muzyków wystąpili m.in. Zespół Maleńczuk Super Trio, SzaZa czyli Paweł Szamburski i Patryk Zakrocki, Maćko Korba, Trifonidis/Fedorowicz/Rogiewicz, Hubert Zemler/Wojciech Sobura, Radek Duda/Piotr Bukowski, Marianna Dąbek/Zofia Dowgiałło, Baabunia czyli Baaba i M. Bunio S.
Przeglądowi towarzyszyła wystawa materiałów dokumentacyjnych i ikonograficznych ze zbiorów Filmoteki Narodowej, a także Narodowego Archiwum Cyfrowego, Muzeum Historycznego Miasta Stołecznego Warszawy i Muzeum Kinematografii w Łodzi.
Przygotowana została także pierwsza część publikacji obszernie omawiającej okoliczności narodzin polskiego filmu, prezentująca główne postaci związane z tym okresem, wszystkich tych, którzy w nowym medium dostrzegli niezwykłe możliwości. Byli to zarówno znakomici teoretycy zastanawiający się nad istotą nowej sztuki, jak i praktycy – konstruktorzy, operatorzy, filmowcy, aktorzy. Również i ci, którzy postrzegali kinematograf głównie przez pryzmat zarobku i dzięki którym, tak naprawdę, kino stało się sztuką masową.