Dybuk

reżyserMichał Waszyński

1937

reżyseria Michał Waszyński
scenariusz (wg dramatu Szymona An-skiego "Dybuk, czyli na pograniczu dwóch światów") Marek Arnsztejn i Alter Kaczyne
zdjęcia Albert Wywerka
muzyka Henoch Kon
wykonawcy Maks Bożyk, Samuel Bronecki, Dina Halpern, Dawid Lederman, Leon Liebgold, Lili Liliana, Mojżesz Lipman, Gerszon Lemberger, Samuel Landau, Abraham Morewski, Ajzyk Samberg, Abraham Kurc

WIESŁAW STRADOMSKI, FILM ŻYDOWSKI [W:] HISTORIA FILMU POLSKIEGO, T.II (1930–1939), POD RED.J.TOEPLITZA, WARSZAWA 1988

Żydzi polscy stanowili, w zakresie potencjału kulturalnego, politycznego i wyznaniowego, najważniejszą po Żydach amerykańskich część diaspory. (…) Żydostwo polskie odznaczało się silnym poczuciem narodowym, czego wyrazem było podawanie w ankietach spisowych języka jidysz lub hebrajskiego przez 85% ankietowanych Żydów. (…) Polska była jedynym krajem europejskim, w którym wyprodukowano w okresie międzywojennym kilkanaście pełnometrażowych filmów w języku jidysz.

JERZY MAŚNICKI, KAMIL STEPAN, SPEŁNIONY SEN JÓZEFA GREENA [W:] HISTORIA KINA POLSKIEGO, POD RED.T.LUBELSKIEGO I K.J.ZARĘBSKIEGO, WARSZAWA 2006

Rok 1937 należał do najbardziej udanych w dziejach powojennej kinematografii polskiej [zaś] filmy jidysz wycisnęły na nim szczególne piętno. Zwłaszcza „Dybuk” Michała Waszyńskiego pretendował do miana najlepszego filmu roku. Film, wyprodukowany przez Józefa Greena (wł. Józefa Grinber ga), a który pierwotnie miał reżyserować sam Ernst Lubitsch, oparto na mistycznym dramacie Anskiego (...). Recenzent "Filmu" pisał, że Waszyński stworzył wielkie dzieło filmowe, podkreślając "artyzm konstrukcji utworu, zwartej, mocnej, a przejrzystej”. Podobnie oceniał film nowojorski "Jewish Daily Forward", nazywając go "prawdziwym skarbem". [Dostrzeżone przez Stefanię Zahorską] silne wpływy stricte polskiej tradycji romantycznej (Grottger, Matejko, Wyspiański) na kreowany świat żydow skiej legendy niewątpliwie oswoiły nieżydowską publiczność z egzotyczną i mało zrozumiałą estetyką opowieści żydowskich.

Lili LianaLili Lianafotos

okresy historyczne